نقش رسانه هاي آموزشي در فرآيند ياددهي
تجارب قبلي مبناي ادراکات، طرز فکرها و شکل گيري رفتارهاي ما را تشکيل مي دهند.در دنيايي که هر روز پيچيده تر مي شود، شاگردان مدرسه نيازمندند که بيشتر و بهتر درباره محيط خود بياموزند و چون امکان آموختن از طريق تجربه دست اول (منظور از تجربه دست اول، عمل يا برخورد مستقيم دانش آموز با شيء يا پديده آموختني است) در همه موارد وجود ندارد، لذا نحوه تدريس اين پديده ها بسيار پيچيده مي شود. هدف اين است که شاگرد بتواند تا حد امکان پديده هاي علمي را توسط تجارب دست اول يا نزديک به آن تجربه کند.
هر اندازه شاگردان در طول زندگي خود تجارب بيشتري را به دست آورده باشند، بهتر و با موفقيت بيشتري قادر خواهند بود تا ادراکات خود را افزايش دهند. در زمينه تجربه پيامبر اکرم(ص) مي فرمايد: التجربه فوق العلم (تجربه بالاتر از دانش است) به همين جهت از طريق انتخاب و استفاده مدبرانه و صحيح از رسانه هاي آموزشي مي توان امکانات بيشتري را در اختيار شاگردان قرار داد. رسانه هاي آموزشي به تمامي تجهيزات و امکاناتي اطلاق مي شود که مي توانند در محيط آموزشي شرايطي را به وجود آورند که در آن شرايط، يادگيري سريعتر، آسانتر، بهتر، با دوام تر و مؤثرتر صورت بگيرد. اين گونه امکانات شامل وسايل (ابزار و آلات الکتريک) مواد (ورقه شفاف، فيلم و غيره) و موقعيت هاي آموزشي (نمايش، گردش علمي) است.
رسانه هاي آموزشي چيز تازه و نويي نيستند بلکه از زماني که آموزش شروع شده است، رسانه ها نيز وجود داشته اند. بي شک يکي از نخستين رسانه ها بيان معلم، گچ و تخته سياه بوده است. مدتي بعد عکس و سپس ضبط صوت، راديو، فيلم، تلويزيون، ويديو و کامپيوتر جايي براي خود در جريان آموزش پيدا کردند. در سال هاي نه چندان دوري رسانه ها را وسايل کمک آموزشي سمعي و بصري مي ناميدند (وسايل کمک آموزشي سمعي و بصري اصطلاحاً به ابزار و آلات الکتريک مانند پروژکتورها اطلاق مي شد) ولي در حقيقت رسانه هاي آموزشي چيزي بالاتر از وسايل کمکي هستند. زماني که آنها به صورت صحيحي مورد استفاده قرار گيرند، مي توانند بر روي فرايند يادگيري تاثيرگذارند. رسانه ها براي برقراري ارتباط موثر در تدريس کلاسي که به صورت گروهي انجام مي گيرد لازم و ضروري به شمار مي آيند. اکنون رسانه هاي آموزشي جزيي تفکيک ناپذير از فرآيند آموزش و يادگيري هستند آنها ديگر وسايل و موادي در حمايت آموزش نيستند بلکه رسانه ها خود نيز داده هاي آموزشي هستند.
● نقش وسايل آموزشي در فرآيند آموزش ـ يادگيري
نقش وسايل آموزشي، بيشتر در چگونگي انتقال مفاهيم به شاگردان نهفته است و انتقال بهتر و موثر مفاهيم نيز از مسائلي است که بايد مورد توجه قرار گيرد. تحقيقات نشان مي دهد که وسايل آموزشي مناسب، در انتقال و تفهيم و تاثير مفاهيم نقش موثري دارند که مهمترين آنها عبارتند از:
۱) اساس قابل لمسي را براي تفکر و ساختن مفاهيم فراهم مي کنند و در نتيجه سبب مي شوند شاگردان کمتر به مفاهيم انتزاعي متوسل شوند.
۲) سبب ايجاد علاقه در امر يادگيري شاگردان مي شوند و توجه آنها را به موضوع آموزشي معطوف مي کنند.
۳) پايه هاي لازم را براي يادگيري تدريجي و تکميلي فراهم مي آورند و آن را دائمي مي کنند.
۴) تجارب واقعي و حقيقي را در اختيار شاگردان قرار مي دهند و در نتيجه موجب فعاليت بيشتر مي شوند.
۵) پيوستگي افکار را در فرايند يادگيري فراهم مي کنند.
۶) در توسعه و رشد معنا، در ذهن شاگردان موثرند و به گسترش دامنه لغات کمک مي کنند.
۷) معنا و مفاهيم آموزشي را سريعتر منتقل مي کنند.
۸) تجاربي را در اختيار شاگردان قرار مي دهند که کسب آنها از راه هاي ديگر چندان امکان پذير نيست، و در نتيجه به تکامل و عمق و ميزان يادگيري مي افزايند.
● انواع وسايل آموزشي
وسايل آموزشي را از نظر نقشي که در فرآيند آموزش بازي مي کنند، مي توان به دو دسته تقسيم کرد، وسايل آموزشي معياري و وسايل آموزشي تسهيل کننده. وسايل معياري، وسايلي هستند که از فراگير مي خواهد براي نشان دادن کارآيي آموخته هايش، آنها را شرح دهد، تفسير کند، دوباره بسازد و يا مشخص کند، به عبارت ديگر اين دسته از وسايل، جزئي از معيارهاي يادگيري هستند و در هدف هاي فعاليت هاي آموزشي نيز آورده شده اند، مانند اکثر ابزارهاي آموزشي در رشته هاي فني و حرفه اي، و اتومبيل در آموزش رانندگي.
دانلود آزمون جامع و جمع بندی زیست شناسی
دانلود رایگان مجموعه امتحان نهایی های 10 سال اخیر
آغاز توزیع کارت آزمون ارشد آزاد از فردا